Merhaba Sevgili Okurlar;
Her sabah aynaya baktığınızda gördüğünüz o dişlerin, yalnızca estetik bir gülümsemeden ibaret olmadığını biliyor muydunuz? Evet, o bembeyaz dişler, o sağlıklı diş etleri… Aslında yalnızca konuşmanıza, gülmenize ya da çiğnemenize değil, tüm vücut sağlığınıza yön veren bir kapının anahtarı. Bu yazıyı kaleme almamın sebebi, diş çürüğü ya da dişeti hastalıklarının sandığınızdan çok daha büyük bir sorunun tetikleyicisi olabileceğini fark etmeniz…
Çünkü bu farkındalık, hayat kurtarabilir.
Bugüne dek birçok bilimsel araştırmaya imza attım. Fakat beni en çok etkileyen sonuçlardan biri, ağız sağlığının bağırsak sistemini, hatta Crohn hastalığı gibi ciddi iltihabi hastalıkları nasıl tetiklediğini gösteren bulgular oldu.
Şunu açıkça ifade etmeliyim:
Diş çürüğünüz veya dişeti hastalığınız varsa, Crohn hastalığına yakalanma riskiniz üç kat daha fazladır.
Bu bağlantı rastlantı değil. Uzun yıllardır klinik gözlemlerim ve bilimsel literatürde yer alan araştırmalar, ağız mikrobiyotasının bağırsaklarla doğrudan ilişkili olduğunu gösteriyor. Ağız boşluğu, vücudumuzda bağırsaklardan sonra en fazla mikroorganizmaya ev sahipliği yapan ikinci bölgedir. Ve biz bu bakterileri, her gün farkında olmadan yutuyoruz.
Ağzımızdaki kötü bakteriler – özellikle diş çürüğü ve Periodontitis (kronik dişeti hastalığı) ile ilişkilendirilenler – bağırsak duvarına kadar ilerleyerek orada iltihabi süreçleri başlatabiliyor. Ve bu süreç, Crohn hastalığı gibi kronik, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen rahatsızlıkların kapısını aralayabiliyor.
Peki bu zincir nasıl işliyor?
Her şey aslında basit bir diş çürüğüyle başlıyor. Ağız hijyeninize dikkat etmiyorsunuz, şekeri fazla tüketiyorsunuz, ara sıra ağrı olunca bilinçsizce antibiyotik alıyorsunuz ya da diş hekiminize yıllardır uğramıyorsunuz… Bu, diş çürüklerinin artmasına, ardından dişeti iltihabına yol açıyor.
Tedavi edilmezse bu dişeti iltihabı derinleşiyor, dişi saran dişeti dokuları yıkıma uğruyor, çene kemik eriyor ve artık Periodontitis dediğimiz kronik dişeti hastalığı devreye giriyor.
İşte tam bu noktada ağızdaki kötü bakteriler, kan dolaşımı ya da yutma yoluyla bağırsaklara taşınıyor. Bağırsakta adeta bir “yangın” başlatıyorlar. İlginçtir ki Crohn hastalarının büyük kısmında, ağız kaynaklı zararlı bakterilere – örneğin Fusobacterium nucleatum’a – rastlanıyor.
Bilimsel Araştırmalar Işığında!
Harvard Üniversitesi’nin 2024’te yaptığı araştırmalar bunu net biçimde ortaya koydu: Crohn hastalığı tanısı almış bireylerin %65’inin ağzında bu bakterilere rastlandı. Türkiye’deki güncel veriler de benzer şekilde, Periodontitis hastalarının Crohn’a yakalanma riskinin 3 kat daha yüksek olduğunu söylüyor.
Bu benim için yalnızca bir istatistik değil. Bu, kliniğime gelen, yıllardır sindirim sistemi problemi yaşayıp sebebini bir türlü bulamayan ve sonunda ağzındaki kronik iltihaplardan kurtulduğunda şikayetleri hafifleyen hastalarımın gerçek hikâyesi.
Ve işin en çarpıcı kısmı şu: Bu bakteriler yalnızca bağırsağı etkilemiyor. Ağızdan bağırsaklara ulaşan mikroorganizmalar, bağışıklık sistemini zayıflatıyor, vücutta sistemik inflamasyona neden oluyor ve domino etkisiyle birçok hastalığın zeminini hazırlıyor.
Bunların hepsi, ağız sağlığını sadece “diş fırçalama alışkanlığı” ile sınırlı gören anlayışın ne denli eksik olduğunu gösteriyor. Sağlıklı bir ağız, sağlıklı bir bedenin başlangıç noktasıdır. Ve bu yalnızca bir laf değil, bilimsel bir gerçektir.
Peki ne yapmalıyız?
İnanın, çok basit ama etkili adımlarla bu süreci tersine çevirmek mümkün.
İşte size kendi hastalarıma da sıklıkla önerdiğim bazı altın kurallar:
- Şeker tüketimini azaltın. Çünkü şeker, ağızdaki zararlı bakterilerin en sevdiği besin kaynağı.
- Lifli gıdalara yönelin. Bu gıdalar, hem ağız hem bağırsak dostu bakterilerin çoğalmasını destekler.
- Her gün diş ipi kullanın. Evet, sadece bu alışkanlık bile dişeti iltihabını %50’ye kadar azaltabiliyor.
- Probiyotik alın. Özellikle yoğurt ve kefir gibi doğal kaynaklar, hem ağız hem de bağırsak florasını dengeler.
- 6 ayda bir diş hekiminize uğrayın. Hele ki ailenizde Crohn ya da benzeri otoimmün hastalıklar varsa, bu kontroller hayat kurtarabilir.
Ben, diş hekimi olarak yalnızca diş tedavisi yapmıyorum.
Benim görevim, ağızdan başlayan bu sistemik süreci fark edip önlem almak. Ve inanın, bu farkındalık sayesinde birçok hastalığı başlamadan durdurmak mümkün.
Unutmayın, ağız vücudun aynasıdır.
Sağlıklı bir vücut, sağlıklı bir ağızdan geçer.
Siz yeter ki bu mesajı kulak arkası etmeyin, yeter ki aynaya her baktığınızda yalnızca bir gülümseme değil, bir sağlık göstergesi gördüğünüzü bilin…
Sevgiyle, sağlıkla kalın. Önce Sağlık ve Sağlıkta Kalite temennisiyle !!!
Sağlıklı Kalın !!!