İnsanları gün içerisinde en çok rahatsız eden durumlardan birisi ağız kokusudur. Nefes alıp verme esnasında ağızdan çıkan ve hoş olmayan bu kokuya birçok şekilde çözüm bulunmaya çalışılmaktadır. Uluslararası bir sorun olarak kabul edilen bu durum birçok kişiyi olumsuz etkilemektedir. Bu rahatsızlığı yaşayan insanlar neredeyse iletişim bile kurmayacak derecede içine kapanıklıklar yaşayabilirler. Bu yüzden böyle durumlarda muhakkak doktor tedavisi ve gerekli önlem çalışmalarına özen gösterilmelidir.
Belirtiler Nelerdir?
Ağız kokusu, birçok farklı rahatsızlıkta da meydana gelebilen bir rahatsızlıktır. Diyabet hastalarında ağızda bir aseton kokusu hâkim olabilmektedir. Bunun yanında böbrek yetmezliği rahatsızlığı yaşayan insanların ağızında balık kokusu varmış gibi bir koku olabilmektedir. Metabolizma bozukluğu hastalığını yaşayan kişilerde kötü balık kokusuna benzeyen bir koku oluşabilmektedir. Karaciğer yetmezliği, açlık anında ağız kuruması ve oruçlu olunan durumlarda da ağız kokusu gözlemlenebilir.
Ağız Kokusu Neden Olur?
Günümüzde birçok insan ağız kokusu şikâyeti ile karşılaşmaktadır. Bu sorunlar 3 ana başlıkta incelenir.
-
- Ağız içi etkenler
- Ağız dışı etkenler
- Psikolojik sebepler
Birçok insanın şikâyet ettiği bu durumların yaklaşık %85’i ağız içi etkenler nedeni ile baş göstermektedir. Bu sorunun temel sebebi olarak da ağızın içindeki sülfür iyonu gösterilebilir. Bu sağlık sorunu aslında genel sağlığımızın olumsuz bir yansıması olarak kabul edilebilir. Bunun yanında kişilerle olan iletişimimizi, sosyal iletişim ağımızı, yaşam kalitemizi, hatta ve hatta evlilik hayatımızı bile etkileyebilmektedir. Bu kötü durumlardan dolayı kişi kendini toplumdan soyutlayabilir, iletişim gücünü kısıtlayabilir, sosyal aktivitelerini azaltabilir ve evlilik hayatını bile bitirebilir.
Ağız içi etkenler
Ağız kokusunun oluşmasındaki en büyük nedenlerdir. Bu etkenler, ağızın içindeki bölgede oluşur. Bunlar;- diş çürükleri
- diş etine yiyecek sıkışması
- dilin üstündeki besin artıkları
- diş taşı ve diş plaklarının birikmesi sonucunda yaşanan diş rahatsızlıkları
- porselen kaplama altındaki metalin içindeki Nikel varlığı
- implant çevresinde oluşabilen kemik erimesi ve dişeti ve kemik iltihabi varlığı
- ortodontik braket ve diş tellerinin tuttuğu besin artıkları
- tükürük miktarının azlığı
- sinüzit rahatsızlığı
- geniz akıntısı
- burun etleri (nazal polip)
- tükürük bezi iltihapları
- üst solunum yolu bölgesinde oluşan enfeksiyon
- tiroid nodülü
- ses tellerinde nodülü
- gırtlak rahatsızlıkları
Ağız dışı etkenler
Ağız dışında oluşan rahatsızlıklardan dolayı ağız kokusuna neden olan etkenlerdir. Bunlar;
- Mide ve bağırsak rahatsızlıkları
- akciğer rahatsızlığı
- böbrek rahatsızlığı
- diyabetik rahatsızlıklar
- karaciğer yetmezliği
- yaşlanma ve bazı besinlerin tüketimi
Psikolojik sebepler
Ağız kokusuna neden olabilecek sebepler arasında gösterilebilir. Bunlar;
- Aşırı stres
- depresyon belirtileri
- takıntılı olmak
- hislerde ve kendini ifade etmede güçlük
- aşağılık hissine kapılmak
- aşırı özeleştirel yaklaşımlar
- aşırı utangaçlıklar
ile bu rahatsızlığın görülme ihtimali artmaktadır. Bazı hastalarda ağız kokusu rahatsızlığından çok bu hastalığın korkusu vardır. Böyle durumlar diş hekimleri ve psikiyatrist işbirlikleri oluşturulur.
Tedaviler Nasıl Yapılır?
Ağız kokusu tedavisi için diş hekimleri, aile hekimleri, ağız diş ve çene cerrahisi uzmanları, diş eti hastalıkları uzmanları, kulak burun boğaz uzmanı ve gastroenteroloji uzmanlarının görüşleri alınıp uygun tedavi yöntemi ve izlenmesi gereken yollar belirlenebilir. Bu kokular genellikle ağız içi etkenler nedeni ile oluştuğu için Diş hekimleri ve Uzman Diş hekimlerinden Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı ve Dişeti Hastalıkları Uzmanının tedavileri ile işe başlanmalıdır.
Diş çürüklerinin diş dolgularıyla tedavileri, dişlerin birbirine bakan yüzeylerinde bulunan diş dolgularının birbirine muntazam temas ederek yiyecek sıkışmasını engelleyecek ve diş ipi kullanılmasını kolaylaştıracak şekilde uygulanması ve diş hekimine düzenli kontrolünün yaptırılması, diş dolgularında oluşan çürüklerin gerekirse değiştirilmesi veya düzeltilmesi tavsiye edilir. Amalgam diş dolguları eğer çok elektrik akımı oluşturuyorsa ve ağız kokusu oluşturuyorsa değiştirilmesi tavsiye edilebilir.
- Diş taşlarının detaylı ve dişi koruyucu şekilde temizliği, doğru diş fırçalama yöntemiyle ve hassas maddelerle diş taşı temizliğinin yapılması, diş ipi ve ara yüz fırçası kullanımı, dil sıyırıcılarının ve damak temizleyicilerinin kullanımıyla dil ve damağın da kimyasal kalıntılardan temizlenmesi, porselen gibi hareketli protezlerin uyum ve hijyen kontrolleri, İmplant çevresindeki kemik erimesi ve dişeti iltihabının tedavisinin implant korunması ve implantın temizlenmesiyle mümkün olabilir, ortodontik tedavi gören hastaların ağız hijyeninine normal bireyden daha çok özenmesi tavsiye edilir.
- Tükrük içeriğinin diş taşı oluşmasını önleyici etkisini azalttığı varsayıldığında bol su tüketimi tavsiye edilir. Tarçınlı gıda tüketimi, elma ve sakız tüketimi, burun tıkanıklığını engelleme, asidik koruyucu maddeleri kullanmama, yapay tatlandırıcı, aroma verici ve renklendiricilerden uzak durmak, yemek yerken lokmaların çokça çiğnenmesine dikkat edilmeli, ve sigara, alkol ve zararlı besinlerin tüketimini bitirerek ağız kokusu rahatsızlıklarından kurtulabilme olanaklarımız vardır. Bütün bunlara rağmen hastalık devam ediyorsa diş hekiminin yönlendirmesi ile diğer uzmanlık alanlarına danışılması gerekmektedir.
